Mức lãi suất trái phiếu doanh nghiệp do một số công ty chứng khoán, địa ốc phát hành lên tới 17%- 22%/năm. Nhà đầu tư băn khoăn, các chuyên gia kinh tế lo ngại…
Minh họa: Nguyễn Tài
Trong khi trần lãi suất huy động vốn 14%/năm đang được các ngân hàng (NH) đồng loạt thực hiện thì gần đây, nhiều công ty con của một số NH đã phát hành trái phiếu doanh nghiệp (DN) với lãi suất rất cao.
Thu hút bằng lãi suất
Công ty Địa ốc NH Sài Gòn Thương Tín (Sacomreal) cho biết vừa phát hành 99 tỉ đồng trái phiếu riêng lẻ có mệnh giá 1 tỉ đồng, kỳ hạn 18 tháng với lãi suất tháng đầu tiên 17%/năm. Lãi suất thả nổi các tháng tiếp theo bằng lãi suất tiền gửi 12 tháng của Sacombank cộng thêm 2,5%. Theo Sacomreal, các nhà đầu tư cá nhân đã mua 34 tỉ đồng, 65 tỉ đồng còn lại do các tổ chức mua. Đây là trái phiếu không bảo đảm và có thể hoán đổi sản phẩm như căn hộ, biệt thự, nhà phố, đất nền do Sacomreal đầu tư hoặc phân phối.
Trước đó, cuối tháng 9, Công ty Cổ phần Chứng khoán NH Sài Gòn – Hà Nội (SHS) cũng công bố phát hành trái phiếu DN để huy động vốn với tổng giá trị 350 tỉ đồng. Đợt 1, SHS sẽ phát hành 250 tỉ đồng kỳ hạn 1 năm, lãi suất 20%/năm trả một lần vào ngày đáo hạn. Công ty Chứng khoán NH NN-PTNT (Agriseco) sẽ phát hành riêng lẻ 3.000 tỉ đồng trái phiếu DN không có tài sản bảo đảm. Đối tượng mua trái phiếu là các NH, công ty chứng khoán, quỹ đầu tư, tổ chức, cá nhân… Trái phiếu có kỳ hạn 5 năm, lãi suất thỏa thuận, trong đó, từ năm thứ 2 trở đi sẽ bằng lãi suất huy động kỳ hạn 1 năm bình quân của 4 NH quốc doanh cộng thêm 5% (ước tương đương 19%/năm). Công ty Chứng khoán Đông Nam Á (SASC) vừa phát hành 800 tỉ đồng trái phiếu DN với lãi suất năm đầu 18%/năm...
Ngoài ra, một số DN bất động sản cũng đã phát hành trái phiếu với lãi suất cao ngất ngưởng. Chẳng hạn, Công ty Đầu tư Phát triển Đô thị và Khu Công nghiệp Sông Đà (SJS) vừa huy động thành công 700 tỉ đồng trái phiếu DN riêng lẻ kỳ hạn 3 năm. Lãi suất trái phiếu điều chỉnh 6 tháng/lần, lãi đầu kỳ lên tới 22%/năm. Các kỳ sau thả nổi bằng lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng của NH Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) cộng 6%. Hay Công ty Đầu tư và Kinh doanh nhà Khang Điền (KDH) phát hành 50 tỉ đồng trái phiếu riêng lẻ, lãi suất cố định 21,5%/năm...
Ông Bùi Tiến Thắng, Phó Tổng Giám đốc Sacomreal, cho biết: “Việc phát hành trái phiếu chủ yếu dựa vào uy tín của DN để huy động vốn từ nhà đầu tư khi nguồn vốn từ NH hẹp lại”.
Nguy cơ vô hiệu hóa trần lãi suất của ngân hàng
Trên một số diễn đàn, nhiều ý kiến tỏ ra băn khoăn có nên đầu tư vào trái phiếu của các DN không được bảo đảm? Thực tế, thị trường chứng khoán èo uột khiến giá cổ phiếu của không ít công ty tham gia phát hành trái phiếu đã xuống rất thấp. Cùng lúc, thị trường bất động sản đóng băng khiến các dự án lâm vào cảnh ế ẩm… Vì vậy, việc DN huy động vốn bằng trái phiếu với lãi suất 21% - 22%/năm liệu có thu được lợi nhuận như mong muốn?
Tại cuộc họp giữa Hiệp hội NH với các NH thương mại cuối tuần qua, một số NH bày tỏ lo ngại với việc các công ty trực thuộc NH huy động vốn bằng cách phát hành trái phiếu DN với lãi suất quá cao. Đại diện một NH cho rằng nếu công ty con của NH cứ đua nhau phát hành trái phiếu, sẽ ảnh hưởng đến việc huy động vốn của các NH. Đây là hình thức biến tướng và có thể vô hiệu hóa trần lãi suất huy động...
TS Đinh Thế Hiển, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Tin học và Kinh tế ứng dụng, nhận xét: Huy động vốn từ phát hành trái phiếu lãi suất cao tuy không vi phạm quy định nhưng độ rủi ro khá lớn. TS Nguyễn Xuân Thành, Phó Giám đốc Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright, cũng lưu ý về nguy cơ rủi ro từ kiểu huy động vốn này. “Trong trường hợp NH phá sản, người gửi tiền sẽ được bảo hiểm tiền gửi đền bù. Ngược lại, các DN phát hành trái phiếu phá sản hoặc làm ăn thua lỗ, mất khả năng trả gốc, lãi thì nhà đầu tư cũng… đành chịu” – một chuyên gia kinh tế cảnh báo.
Một số chuyên gia cho rằng NH Nhà nước và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước nên “để mắt” đến trái phiếu DN của các công ty trực thuộc NH.
| Nghị định 90/2011/NĐ-CP của Chính phủ quy định về việc DN phát hành trái phiếu riêng lẻ ra thị trường trong nước và quốc tế nêu rõ: DN phát hành trái phiếu theo nguyên tắc tự vay, tự trả và tự chịu trách nhiệm về hiệu quả sử dụng vốn. |
Thái Phương
NLĐ
0 nhận xét