Kim Ellis và chồng chị, Linc, đã dũng cảm bỏ việc ở thành phố để tới vùng đất hẻo lánh Kalgooria tìm vàng. Nơi đây từng được biết tới với biệt danh Cánh đồng vàng, trong những cơn sốt tìm vàng cuối cùng diễn ra hồi năm 1892.
Từ những kẻ tay mơ
“Tôi làm việc cho một công ty xây dựng và Linc làm nghề bán tranh, trang trí nội thất. Một ngày cuối tuần, anh ấy nói với tôi rằng “Anh muốn làm nghề tìm vàng chuyên nghiệp”. Tôi rất tin tưởng anh ấy nên hai vợ chồng đã quyết định bán nhà, bỏ việc, mua một chiếc xe có nhà ở lưu động, đóng gói đồ đạc rồi chúng tôi lên đường” - chị Kim kể.
Nhưng phần lớn những gì họ kiếm được, nếu may mắn,
chỉ là những mảnh vàng bé như thế này
chỉ là những mảnh vàng bé như thế này
Kể từ khi đó, hai vợ chồng đã kiếm được hàng trăm ngàn đô la. Nhưng không phải từ vàng kiếm được, mà từ việc bán các công cụ, cả cũ lẫn mới, cả hiện đại lẫn thô sơ, phục vụ cho một lớp những người tìm vàng mới xuất hiện ở Australia, nhất là tại các bang New South Wales và Tây Australia, nơi quản lý Kalgooria.
Các khách hàng nòng cốt của họ vốn là những người về hưu, muốn dựa vào công việc tìm vàng nghiệp dư để tăng thêm thu nhập ngoài đồng lương hưu. Giờ thì họ đón tiếp cả các thanh niên tới từ những thành phố lớn, tới tìm mua công cụ đào đãi vàng, nhất là những chiếc máy dò kim loại cầm tay hiện đại. Nguyên nhân thật quá đơn giản: giá vàng đã tăng gần 25% kể từ đầu năm nay và đạt mốc 1.900 USD/Ouce hồi tháng 8.
Tuy nhiên tìm vàng không phải là chuyện đơn giản. Người trải nghiệm rõ nhất điều này là Mike Honeysett. Ông bị khiếm thính và thay vì nghe các âm thanh chói tai phát ra từ máy dò kim loại, ông chú tâm nhìn vào màn hình kỹ thuật số của nó. Trong buổi nói chuyện với phóng viên hãng tin BBC, chiếc máy của Mike thông báo nó tìm thấy một vật “khả nghi”, 90% là kim loại. Mike vội vàng quỳ xuống, tay vục vào lớp bùn của một con suối và nhấc lên. Ông rửa đi lớp đất và cảm thấy vật trong tay rất cứng, rõ là kim loại. Nhưng khi Mike dùng dao cạo đi phần đất bám chắc bên ngoài miếng kim loại, ông mới chưng hửng khi thấy đó là một miếng... chì.
Kim nói rằng tìm vàng bằng máy dò cầm tay là một công việc vất vả, đòi hỏi tính kiên trì cao và phần lớn những lần người ta tìm thấy vật “khả nghi” đều kết thúc trong thất bại. Chị nói rằng tỉ lệ thành công chỉ khoảng 1/20 lần tìm kiếm. Nhưng vàng có sức hấp dẫn lớn và người ta vẫn tiếp tục đổ xô đi tìm thứ kim loại này.
Một phần không nhỏ sức hấp dẫn ấy đã hình thành từ câu chuyện thành công của số ít những người may mắn. Năm ngoái, một người tìm vàng nghiệp dư tên Andy Comas đã dùng máy dò phát hiện cục vàng Ausrox, to bằng trái bóng đá và nặng chừng 25kg, khi lang thang ở phía Bắc Kalgoorlie. Cục vàng gần đây đã được bán cho một người mua ở Mỹ với giá hơn 1 triệu USD và Comas hiển nhiên đã đổi đời nhờ sự may mắn bất ngờ này.
Cơn sốt vàng mới đã khiến không ít người Australia bỏ việc để đi đào đãi vàng
Cho tới dân chuyên nghiệp
Ngoài bộ phận những người tìm vàng amatơ kể trên, Kalgooria còn có cả các nhà tìm vàng nhỏ, nhưng hoạt động hết sức chuyên nghiệp. Stuart Hooper, 60 tuổi, là một trong những người như thế.
Một tay ông đã biến các công cụ mua được từ một cửa hàng máy móc kim khí, thành một hệ thống xử lý đất đá, lọc quặng vàng, có thể cho ra đời 10 lượng vàng mỗi tuần. Nguyên liệu phục vụ hệ thống này được lấy từ mỏ vàng tư nhân của Hooper, nhằm cách nhà chỉ chừng hơn 200km.
Stewart Hooper vốn là một cựu nông dân, nhưng giờ đang kiếm hơn 250.000 USD mỗi năm nhờ mỏ vàng và xưởng xử lý quặng tự chế của ông “Tôi có thể kiếm từ 250.000 - 300.000 AUD (264.000 - 317.000 USD) mỗi năm” - ông nói - “Không khó để lắp ráp một xưởng xử lý vàng. Anh chỉ cần kiến thức của một kỹ thuật viên điện và chút thời gian học hỏi”.
Ông Hooper là thành viên của một lực lượng gồm 6.000 người tìm vàng bán thời gian hoặc toàn thời gian ở bang Tây Australia. Trong 6 tháng đầu năm nay, cơn sốt vàng đã khiến Bộ Khai khoáng và Dầu lửa của bang cấp giấy phép khai khoáng mới cho 1.721 người tìm vàng cá nhân. Đây là con số kỷ lục, vượt qua thành tích 1.594 giấy phép cấp hồi năm 2006, khi giá vàng mới vượt ngưỡng 600 USD/ounce.
Trong ngành công nghiệp bị lấn át bởi các tập đoàn khai thác vàng lớn như Barrick Gold Corp và Newmont Mining Corp, vốn cho ra lò 443,2 tấn vàng trong năm 2010 - chiếm 15% tổng lượng vàng sản xuất được trên toàn cầu - Kalgooria nói riêng và bang Tây Australia nói chung là một góc khuất duy nhất, nơi các tay đào vàng quy mô nhỏ như Hooper vẫn có chỗ đứng. Theo Hiệp hội đãi vàng Amalgamated, các nhà sản xuất vàng nhỏ trong bang Tây Australia cho ra lò chừng 4-6 tấn mỗi năm. Để tiện so sánh, mỏ vàng lớn nhất Australia cho ra lò 23,4 tấn/năm.
Không ít người trong số đó đã trở thành đại gia. Điển hình là Mark Creasy, một người từng làm nghề tìm vàng nghiệp dư, đã kiếm được ít nhất 130 triệu AUD khi ông bán các mỏ Bronzewing và Jundee của mình, vốn nằm tại phía Bắc Kalgooria, hồi năm 1994.
Cả 2 mỏ hiện vẫn cho ra vàng, với Jundee mang về lượng vàng trị giá 400 triệu USD còn Bronzewing đang nhắm tới kế hoạch sản xuất 100.000 Ouce vàng mỗi năm.
Sức ép cạnh tranh khủng khiếp
Tuy nhiên việc vàng liên tục tăng giá đã làm tăng sức ép cạnh tranh, khiến ngay cả dân chuyên nghiệp cũng cảm thấy “khó thở”. Hooper nói rằng các công ty khai mỏ mở ra rất nhiều cơ hội việc làm, với mức lương rất lớn, thậm chí lên tới 150.000 AUD mỗi năm cho các công việc không cần trình độ cao như lái xe tải. Ngoài ra việc tăng cường các tiêu chuẩn về an toàn và y tế cũng khiến mỏ vàng nhỏ khó sống hơn.
Kết quả là đại bộ phận những người tìm vàng chuyên nghiệp như Hooper giờ phải chia sẻ thời gian để làm việc cho các công ty lớn, vừa đồng thời làm tại mỏ của họ.
“Tìm vàng đơn giản hơn nhiều trong những năm 1990” - Hooper nói - “Có rất nhiều cơ hội chờ đón bạn và các tay tìm vàng chuyên nghiệp sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm với bạn. Ngày nay thế hệ đó đã ra đi còn những người tìm vàng từng một thời độc lập tác chiến giờ đang chết dần chết mòn”.
Tường Linh
TT&VH
0 nhận xét