Thuế bảo vệ môi trường sẽ nằm trong giá bán sản phẩm, do vậy, việc thực thi phải minh bạch
Chỉ còn 5 tháng nữa Luật Thuế Bảo vệ môi trường (BVMT) sẽ được áp dụng (từ ngày 1-1-2012). Luật điều chỉnh 8 nhóm hàng hóa được xem là tác động đến môi trường trong quá trình sản xuất, sử dụng. Là thuế gián thu nên thuế BVMT sẽ nằm trong giá. Đổi lại, ngân sách sẽ chi trả cho người dân thông qua đầu tư hạ tầng, BVMT, phúc lợi xã hội… Tuy nhiên, hiệu quả của việc thực thi còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố.
Không để quá muộn
Xăng dầu là một trong 8 nhóm hàng hóa phải chịu thuế BVMT (gồm xăng, dầu, dầu nhờn; than đá; dung dịch HCFC; túi ni lông; một số loại thuốc hạn chế sử dụng như: thuốc diệt cỏ, thuốc trừ mối, thuốc bảo quản lâm sản, thuốc khử trùng kho).
Theo Bộ Tài chính, năm 2010, phí xăng dầu thu được trên 10.500 tỉ đồng, năm 2012 dự kiến thu khoảng 12.000 tỉ đồng. Chuyển sang thuế BVMT, mức phí hiện nay sẽ là khung thuế tối thiểu, do vậy mức thu sẽ cao hơn. Đó cũng là lý do khiến việc đánh thuế BVMT với xăng dầu đang có nhiều ý kiến. Hiện không có nước đang phát triển nào, kể cả Trung Quốc, đánh thuế BVMT vào xăng dầu. Ngay cả Nhật Bản là nước có nền kinh tế phát triển cao cũng đã quyết định tạm dừng thuế BVMT trong năm tài khóa từ tháng 4-2010.
Từ ngày 1-1-2012, túi ni lông sẽ bị đánh thuế bảo vệ môi trường. Ảnh: TẤN THẠNH
Bà Nguyễn Thị Cúc, nguyên phó tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam, nhấn mạnh: Thuế BVMT nhằm nâng cao ý thức hạn chế sử dụng những chất, hàng hóa ảnh hưởng đến môi trường. Mặt khác, thuế nằm trong giá sẽ khiến người tiêu dùng cân nhắc hơn, sử dụng hàng hóa, phương tiện thay thế có lợi hơn. Chẳng hạn, giá xăng cao, người dân sẽ quan tâm hơn đến sử dụng các phương tiện giao thông công cộng. “Một số nước đã phải mua ôxy để thở do môi trường ô nhiễm. Ở ta, chưa đến nỗi nhưng nếu không thực hiện sớm thuế BVMT, chẳng mấy chốc cũng vậy” - bà Cúc nói.
Nâng cao tính minh bạch
“Thời điểm suy thoái kinh tế, thật khó thuyết phục người dân trả thêm tiền cho thuế BVMT. Do vậy, cần phải cho người dân hiểu thuế BVMT không phải là cách để Chính phủ thu thêm thuế và cho người dân thấy Chính phủ hành động như thế nào với số tiền thuế thu được” - ông Chas Roychowdhury, Giám đốc bộ phận thuế Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh (ACCA), chia sẻ kinh nghiệm tại cuộc hội thảo về thuế BVMT do ACCA phối hợp với Hội Tư vấn Thuế Việt Nam (VTCA) tổ chức tại TPHCM tuần qua.
Ông Chas Roychowdhury lưu ý: Niềm tin công chúng vào thuế BVMT đóng vai trò quan trọng, Chính phủ và các chuyên gia chính sách cần phải dung hòa giữa mục tiêu tăng nguồn thu và BVMT trong chính sách thuế. Mặt khác, để tránh hiện tượng các nhà đầu tư sản xuất và các doanh nghiệp rời bỏ quốc gia có chính sách thuế BVMT nghiêm ngặt, chuyển sang quốc gia có chính sách thuế nới lỏng và mức đánh thuế thấp hơn thì cần phải có sự phối hợp đồng bộ của quốc tế. Đặc biệt, để tạo sự đồng thuận, chính sách thuế phải minh bạch, rõ ràng, đáng tin cậy và nhất quán nhằm đạt được mục tiêu là giảm thiểu nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường; nâng cao ý thức BVMT của toàn xã hội.
Theo dự kiến, thuế BVMT hằng năm thu khoảng 57.000 tỉ đồng. Nếu chia bình quân đầu người trong độ tuổi lao động thì thuế BVMT cũng lên đến cả triệu đồng/người/năm. Do vậy, để thuế BVMT không là gánh nặng, quá trình giám sát và thực thi phải chặt chẽ. Ngân sách phải sử dụng hiệu quả số tiền thuế thu từ dân để tạo ra môi trường trong sạch, hướng đến sự phát triển bền vững.
Nguyễn Minh
NLĐO
0 nhận xét